Najważniejszym ze wszystkich instrumentów, jakie posiada terapeuta, jest on sam jako osoba, a najskuteczniejsza technika to umiejętność modelowania rzeczywistości i energii życiowej.
Cechy osobiste dobrego psychoterapeuty (G. Corey)
- Skuteczny terapeuta ma tożsamość
- Szanuje i ceni to, kim jest
- Potrafi rozpoznać i zaakceptować własną siłę
- Jest otwarty na zmiany
- Dokonuje wyborów, które kształtują jego życie
- Czuje się pełen życia, a jego wybory są zorientowane na życie
- Jest autentyczny, szczery i uczciwy
- Ma poczucie humoru
- Popełnia błędy i potrafi się do nich przyznać
- Żyje w czasie teraźniejszym
- Docenia wpływ kręgów kulturowych
- Interesuje się szczerze dobrobytem innych
- Jest głęboko zaangażowany w pracę i czerpie z niej wartość
- Jest w stanie utrzymać zdrowe granice
Jakimi ludźmi są najlepsi psychoterapeuci?
Klienci identyfikują cechy, które preferują w terapeucie: „są to cechy dobrej matki lub dobrego ojca i przyzwoitego człowieka, który w znacznym stopniu rozumie samego siebie i swoje związki z innymi, dzięki czemu jego własne problemy nie zakłócają procesu terapii; w wystarczającym stopniu okazuje ciepło i empatię, nie okazuje nieuzasadnionej wrogości bądź uczuć negatywnych; jest utalentowany i w pełni poświęca się współpracy z innymi” (Strupp)
Modelujący wpływ osobowości psychoterapeuty
Klienci pragną rozwijać się i być jak i ich terapeuci. Chcą osiągnąć spokój, zdobyć wiedzę, samokontrolę i pewność siebie. Pragną wiedzieć to, co potrafi zrozumieć ich terapeuta i robić to co on. Podświadomie przejmują sposób mówienia, manieryzmy i styl swojego przewodnika. Nie tyle istotne jest co robią (jakie stosują techniki) ale to kim są.
- Skuteczny terapeuta ma tożsamość
- Szanuje i ceni to, kim jest
- Potrafi rozpoznać i zaakceptować własną siłę
- Jest otwarty na zmiany
- Dokonuje wyborów, które kształtują jego życie
- Czuje się pełen życia, a jego wybory są zorientowane na życie
- Jest autentyczny, szczery i uczciwy
- Ma poczucie humoru
- Popełnia błędy i potrafi się do nich przyznać
- Żyje w czasie teraźniejszym
- Docenia wpływ kręgów kulturowych
- Interesuje się szczerze dobrobytem innych
- Jest głęboko zaangażowany w pracę i czerpie z niej wartość
- Jest w stanie utrzymać zdrowe granice
Jakimi ludźmi są najlepsi psychoterapeuci?
Klienci identyfikują cechy, które preferują w terapeucie: „są to cechy dobrej matki lub dobrego ojca i przyzwoitego człowieka, który w znacznym stopniu rozumie samego siebie i swoje związki z innymi, dzięki czemu jego własne problemy nie zakłócają procesu terapii; w wystarczającym stopniu okazuje ciepło i empatię, nie okazuje nieuzasadnionej wrogości bądź uczuć negatywnych; jest utalentowany i w pełni poświęca się współpracy z innymi” (Strupp)
Modelujący wpływ osobowości psychoterapeuty
Klienci pragną rozwijać się i być jak i ich terapeuci. Chcą osiągnąć spokój, zdobyć wiedzę, samokontrolę i pewność siebie. Pragną wiedzieć to, co potrafi zrozumieć ich terapeuta i robić to co on. Podświadomie przejmują sposób mówienia, manieryzmy i styl swojego przewodnika. Nie tyle istotne jest co robią (jakie stosują techniki) ale to kim są.
Psychoterapeuta funkcjonujący w pełni (badania: Luborski, Garfield, Lambert, Shapiro, Bergin)
Najskuteczniejsi psychoterapeuci odznaczają się zdrowiem psychicznym i umiejętnością rozwiązywania własnych problemów osobistych. Pomaga im to zaprezentować się jako osoby pewne siebie, mające poczucie bezpieczeństwa i przekonanie o wartości tego co robią. Dzięki temu klient może ten pozytywny model naśladować.
Wpływ siły osobowości
Umiejętność pozyskiwania słuchacza i utrzymywania jego uwagi
Ukazywanie swojej osobowości bez popadania w narcyzm, nie popisując się, nie skupiając na własnej osobie
Siła nie jest demonstrowana nachalnie (nie jest próbą dominacji). Klientów pociąga siła, która cechuje osobę życzliwą, która odznacza się również pewną skromnością i powściągliwością
Siła przekonywania i wywierania wpływu podczas terapii
Większość terapeutów zgadza się co do tego, że klienci poczują się lepiej, jeśli:
- lepiej zrozumieją samych siebie, własne wzorce funkcjonowania, skłonności, obawy i cele
- przestaną się czuć bezbronni i rozgoryczeni, a zamiast tego przyjmą większą odpowiedzialność za swoje życie
- nauczą się w relacjach większej bliskości, okazywać uczucia
- przestaną uskarżać się na sprawy na które nie mają wpływu
- Nie będą tak wylęknieni, sfrustrowani, depresyjni, będą lepiej spali i bardziej zatroszczą się o swoje życie
Iskra entuzjazmu
Stopień, w jakim terapeuta potrafi pobudzić i utrzymać motywację klienta, zależy bezpośrednio od poziomu entuzjazmu, który on sam wykazuje. Klienci postrzegają skutecznych terapeutów jako ludzi, którzy z pasją wykonują swój zawód. Szanują ich za to, że poświęcają swoje życie służeniu innym.Okazywany przez terapeutów entuzjazm przejawia się nienasyconą ciekawością świata i ludzi oraz mechanizmów. Wyraża się on również w ekscytacji, trosce okazywanej klientowi, w pragnieniu pomagania ludziom
Najskuteczniejsi psychoterapeuci odznaczają się zdrowiem psychicznym i umiejętnością rozwiązywania własnych problemów osobistych. Pomaga im to zaprezentować się jako osoby pewne siebie, mające poczucie bezpieczeństwa i przekonanie o wartości tego co robią. Dzięki temu klient może ten pozytywny model naśladować.
Wpływ siły osobowości
Umiejętność pozyskiwania słuchacza i utrzymywania jego uwagi
Ukazywanie swojej osobowości bez popadania w narcyzm, nie popisując się, nie skupiając na własnej osobie
Siła nie jest demonstrowana nachalnie (nie jest próbą dominacji). Klientów pociąga siła, która cechuje osobę życzliwą, która odznacza się również pewną skromnością i powściągliwością
Siła przekonywania i wywierania wpływu podczas terapii
Większość terapeutów zgadza się co do tego, że klienci poczują się lepiej, jeśli:
- lepiej zrozumieją samych siebie, własne wzorce funkcjonowania, skłonności, obawy i cele
- przestaną się czuć bezbronni i rozgoryczeni, a zamiast tego przyjmą większą odpowiedzialność za swoje życie
- nauczą się w relacjach większej bliskości, okazywać uczucia
- przestaną uskarżać się na sprawy na które nie mają wpływu
- Nie będą tak wylęknieni, sfrustrowani, depresyjni, będą lepiej spali i bardziej zatroszczą się o swoje życie
Iskra entuzjazmu
Stopień, w jakim terapeuta potrafi pobudzić i utrzymać motywację klienta, zależy bezpośrednio od poziomu entuzjazmu, który on sam wykazuje. Klienci postrzegają skutecznych terapeutów jako ludzi, którzy z pasją wykonują swój zawód. Szanują ich za to, że poświęcają swoje życie służeniu innym.Okazywany przez terapeutów entuzjazm przejawia się nienasyconą ciekawością świata i ludzi oraz mechanizmów. Wyraża się on również w ekscytacji, trosce okazywanej klientowi, w pragnieniu pomagania ludziom
Znaczenie humoru i zabawy
- „tym co umożliwia zamiany, jest zdolność terapeuty do zachowywania optymizmu i dostrzegania w ponurej sytuacji jej zabawnych stron” (Madanes). Redukują napięcie i uwalniają energię. Zmniejszają cierpienie i poczucie beznadziejności. Pomagają widzieć sprawy z odpowiedniej perspektywy. Budują poczucie węzi między osobami dzielącymi się dowcipem. Parodiują określony aspekt zachowania, przyczyniając się do lepszego uświadomienia problemu.
- „tym co umożliwia zamiany, jest zdolność terapeuty do zachowywania optymizmu i dostrzegania w ponurej sytuacji jej zabawnych stron” (Madanes). Redukują napięcie i uwalniają energię. Zmniejszają cierpienie i poczucie beznadziejności. Pomagają widzieć sprawy z odpowiedniej perspektywy. Budują poczucie węzi między osobami dzielącymi się dowcipem. Parodiują określony aspekt zachowania, przyczyniając się do lepszego uświadomienia problemu.
Okazywanie troski i ciepła
Klient ma motywację do kontynuowania pracy nad sobą, gdy czuje, że jest ktoś, kto szczerze się nim przejmuje. Jeśli klienci będą postrzegać psychoterapeutę jako życzliwego łatwiej mu zaufają, będą go podziwiać i słuchać tego co mówi.
Klient ma motywację do kontynuowania pracy nad sobą, gdy czuje, że jest ktoś, kto szczerze się nim przejmuje. Jeśli klienci będą postrzegać psychoterapeutę jako życzliwego łatwiej mu zaufają, będą go podziwiać i słuchać tego co mówi.
Wiarygodność i pewność siebie
Wiarygodny psychoterapeuta to taki, który żyje w zgodzie ze sobą, jest naturalny w gestach i ruchach. Czuje się swobodnie w swoim ciele. Przekazuje światu, że wie kim jest, kim był i dokąd dąży. Wiarygodny terapeuta realizuje to co zapowiedział. Przekazuje swoją postawą następujące informacje: lubię siebie, ciebie również lubię, wiem, co czynię, robiłem to wiele razy, potrafię ci pomóc
Cierpliwość
Dobra psychoterapia to nie tylko pragnienie i umiejętność zdecydowanego działania, gdy tego wymaga sytuacja, lecz również wstrzymywanie się z interwencją, jeśli to właśnie jest niezbędne. Ludzie potrzebują czasu, aby we własnym tempie połączyć to, czego się nauczyli, wzbudzić w sobie odwagę do eksperymentowania z nowymi zachowaniami, podejmować poważne decyzje oraz pokonywać swoje opory, obawy i lęki.
Skuteczna terapia rozwija się w tempie dostosowanym do klienta.
Zaakceptowanie niedoskonałości
Skuteczni psychoterapeuci odnoszą sukcesy, ponieważ nie zaprzeczają temu, że popełniają błędy i chętnie poddają je analizie. Nie obwiniają klientów o stawianie oporu ani nie szukają usprawiedliwień, gdy sprawy nie rozwijają się tak, jak zaplanowali. Akceptują swoje ograniczenia oraz nieunikniony fakt, że są sprawy, na które nie mają wpływu, i usilnie starają się nie popełniać tych samych błędów.
Decydujące znaczenie wrażliwości
Według Bugentala idealny psychoterapeuta to człowiek, który rozwinął w sobie, wyszkolił i udoskonalił wrażliwość w większym stopniu niż jakiekolwiek inne atrybuty. Wrażliwość można zdefiniować jako posługiwanie się wszystkimi zmysłami (włączając w to intuicję) po to, aby uczestniczyć we wszystkim, co się dzieje (niuanse w znaczeniu, intonacja głosu, subtelne zmiany wyrazu twarzy lub postawy ciała, zawahanie, zaburzenia w wysławianiu). Skuteczni terapeuci są znakomitymi obserwatorami zachowania.
Wiarygodny psychoterapeuta to taki, który żyje w zgodzie ze sobą, jest naturalny w gestach i ruchach. Czuje się swobodnie w swoim ciele. Przekazuje światu, że wie kim jest, kim był i dokąd dąży. Wiarygodny terapeuta realizuje to co zapowiedział. Przekazuje swoją postawą następujące informacje: lubię siebie, ciebie również lubię, wiem, co czynię, robiłem to wiele razy, potrafię ci pomóc
Cierpliwość
Dobra psychoterapia to nie tylko pragnienie i umiejętność zdecydowanego działania, gdy tego wymaga sytuacja, lecz również wstrzymywanie się z interwencją, jeśli to właśnie jest niezbędne. Ludzie potrzebują czasu, aby we własnym tempie połączyć to, czego się nauczyli, wzbudzić w sobie odwagę do eksperymentowania z nowymi zachowaniami, podejmować poważne decyzje oraz pokonywać swoje opory, obawy i lęki.
Skuteczna terapia rozwija się w tempie dostosowanym do klienta.
Zaakceptowanie niedoskonałości
Skuteczni psychoterapeuci odnoszą sukcesy, ponieważ nie zaprzeczają temu, że popełniają błędy i chętnie poddają je analizie. Nie obwiniają klientów o stawianie oporu ani nie szukają usprawiedliwień, gdy sprawy nie rozwijają się tak, jak zaplanowali. Akceptują swoje ograniczenia oraz nieunikniony fakt, że są sprawy, na które nie mają wpływu, i usilnie starają się nie popełniać tych samych błędów.
Decydujące znaczenie wrażliwości
Według Bugentala idealny psychoterapeuta to człowiek, który rozwinął w sobie, wyszkolił i udoskonalił wrażliwość w większym stopniu niż jakiekolwiek inne atrybuty. Wrażliwość można zdefiniować jako posługiwanie się wszystkimi zmysłami (włączając w to intuicję) po to, aby uczestniczyć we wszystkim, co się dzieje (niuanse w znaczeniu, intonacja głosu, subtelne zmiany wyrazu twarzy lub postawy ciała, zawahanie, zaburzenia w wysławianiu). Skuteczni terapeuci są znakomitymi obserwatorami zachowania.
